Op naar een ambitieuzer voedselbeleid!

foto: Kemal Jufri

Vandaag vraagt Hivos, samen met een maatschappelijke coalitie van NGOs, bedrijven en kennisinstellingen, de kabinetsonderhandelaars om de transitie naar een duurzamer voedselsysteem op te nemen in het regeerakkoord. De ambitie is om zo als Nederland duidelijker leiderschap te tonen in het behalen van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDGs) en de klimaatdoelstellingen. Wij vragen het volgend kabinet om samen met bedrijven, consumenten, maatschappelijke organisaties, boeren, en kennisinstellingen ervoor te zorgen dat wereldwijd iedereen toegang krijgt tot gezond, voldoende en duurzaam en eerlijk geproduceerd voedsel.

VoedseltransitieNU

Het moet en het kan, mits een aantal zaken verandert. Een van de punten uit het Voedseltransitiemanifest is dat het economisch- en buitenlandbeleid juist de (agrarische) ondernemer moet ondersteunen die door zijn creativiteit aan te wenden, meer dan alleen economische waarde creëert voor mens en maatschappij. Het Food & Lifestyle Fund van Hivos geeft het goede voorbeeld door in zuidelijk Afrika te investeren in een digitaal platform dat kleinschalige boeren in staat stelt hun onderneming te professionaliseren en hen beter verbindt met markten. Hierdoor vinden ook minder bekende maar gezonde en vaak traditionele gewassen hun weg naar de consument.

Diversiteit op het bordje

Een ander belangrijk punt uit het manifest betreft het promoten van productiemethoden die het milieu en de biodiversiteit zo min mogelijk aantasten en de grote uitstoot van CO2 vanuit de landbouwsector beteugelen. Door een eenzijdige productiefocus op een klein aantal commercieel interessante gewassen loopt de wereldwijde soortendiversiteit al decennia terug. In Oost-Afrika werkt Hivos samen met netwerken van boerengemeenschappen, veredelaars en agrarisch ondernemers om goed en divers zaaigoed voor iedereen beschikbaar te maken en te behouden. Via het Sustainable Diets for All programma pleit Hivos samen met lokale partnerorganisaties in Zambia voor een meer divers en gezond landbouw- en voedselbeleid door in te zetten op de productie van een breder aanbod van gewassen met minder pesticiden- en kunstmestgebruik.

Masterchefs

Een derde punt, cruciaal om ons voedselsysteem daadwerkelijk te verduurzamen, betreft de productie en promotie van gezond voedsel. We produceren inmiddels ruim voldoende calorieën om de wereldbevolking van 2050 te voeden, echter, gezond en voedzaam eten is nog lang niet voor iedereen binnen handbereik. Naast de nog steeds 800 miljoen mensen die niet aan hun dagelijkse caloriebehoefte komen, kampen wereldwijd inmiddels meer dan twee miljard mensen met overgewicht of obesitas, en heeft een evenzo groot aantal een tekort aan essentiële vitaminen en mineralen zoals ijzer of vitamine A. Hivos werkt samen met gastronomische bewegingen, masterchefs en straatverkopers in Bolivia en Indonesië om het gezonde alternatief aantrekkelijker en betaalbaar te maken.

Food Labs

Een fundamenteel laatste punt om tot een beter werkend voedselsysteem te komen, is de oproep tot meer en betere partnerschappen. Samenwerking is de sleutel tot vooruitgang. Cruciaal hierin is dat iedereen gezien en gehoord wordt: Hivos organiseert samen met lokale organisaties bijeenkomsten op lokaal niveau (Food Labs) waarin ook boeren, bedrijven, wethouders, straatventers, schoolkinderen en andere minder voor de hand liggende partijen een plek hebben aan de onderhandelingstafel. Door samen met de andere betrokkenen van een lokaal voedselsysteem – burgers, bedrijven, besluitvormers – de belangrijkste problemen te definiëren en op zoek te gaan naar oplossingen, groeit wederzijds begrip en vertrouwen, wat vaak resulteert in meer stabiele en inclusieve vormen van besluitvorming rondom voedsel.

Plicht

Voedsel verdient het om net als duurzame energie hoog op de prioriteitenlijst van een nieuw kabinet te komen. Met een meervoud aan prangende mondiale crises kunnen we het ons niet langer permitteren om níet het onderste uit de kan te halen om een duurzame voedselvoorziening die binnen de grenzen van de aarde past met al onze kennis actief en vol ambitie vorm te geven.