ENERGIA: ‘We gaan verder waar de verharde weg ophoudt’
De ene dag staat ze ’s ochtends in een volle tram op weg naar kantoor in het centrum van Den Haag. Een andere dag staat ze met haar voeten in de modder met een Senegalese boerin te praten, over wat er nodig is om een eigen winkeltje van de grond te krijgen. Maar op al die dagen zet Sheila Oparaocha, in haar rol als internationaal coördinator bij ENERGIA, zich in om gelijke kansen voor mannen en vrouwen te bevorderen. Daarbij speelt de inzet van duurzame energie een centrale rol.
Dit artikel is oorspronkelijk geplaatst op de website van Nederland Wereldwijd.
Vrouwen en energie
‘In een organisatie die zicht richt op vrouwenrechten en gendergelijkheid, is een focus op energie logischer dan je in eerste instantie misschien denkt. Vrouwen zijn in veel gebieden de grootste afnemers. Zij maken binnen het huishouden de keuzes op het gebied van energie. Zij kopen de brandstof om te koken, voor verlichting. Duurzame energie maakt het leven van families makkelijker en veiliger. De vrouwen zijn vaak het meest betrokken bij de familie en lokale gemeenschap. Daardoor kunnen zij duurzame alternatieven het beste verder verspreiden. Ze kunnen een eigen onderneming starten door bijvoorbeeld draagbare zonnepanelen, of duurzame kookstellen te verkopen.’
Voorbij de verharde weg
‘Wij gaan verder waar de verharde weg ophoudt. Veel gebieden waar wij actief zijn, zijn voor commerciële bedrijven niet interessant. Er is amper infrastructuur, de bevolking leeft er verspreid. Hier zijn het de kleine boeren en ondernemers die de gemeenschap dragen. In ontwikkelingslanden is zo’n 80 procent daarvan vrouw.
We helpen de positie van die vrouwen te versterken door ze te ondersteunen met duurzame energie. We zetten duurzame energie in om hun onderneming verder te helpen, of helpen vrouwen met het opzetten van een eigen handel hierin.
Een ander uitgangspunt van onze organisatie is ‘gender mainstreaming’. Dat wil zeggen dat we in iedere stap die we zetten, vanaf de eerste in een proces, rekening houden met de belangen en kansen van vrouwen én mannen.’
Nepalese zuivelboerin
‘Mina Sanjel uit Nepal is een schoolvoorbeeld van wat zo’n aanpak kan bereiken. We begonnen in 2014 samen te werken met haar. Ze had toen 4 buffels, goed voor 40 liter melk per dag. Omdat ze geen elektriciteit had, kon ze van de melk alleen maar Khuwa maken, een soort zoete kaas. Ze leed continu verlies. We overlegden eerst met haar en haar man. Geen toegang tot energie bleek het grootste probleem. We brachten haar in contact met aanbieders van elektra, maar ook met financiers. We gaven Mina trainingen in ondernemerschap. Ze kocht 18 extra buffels, maar ook een vrachtwagen, koelkast en apparatuur om melk op te slaan en te verwerken. Zo kon ze steeds meer verschillende producten maken, verdiende voldoende om rond te komen én om een beetje te investeren. Inmiddels is ze een succesvol onderneemster. In plaats van 40 liter melk per dag, verwerkt ze nu wel 2000 liter. Ze verschaft werk aan 23 mannen en 6 vrouwen uit de lokale gemeenschap. Haar man en zoons werken ook in het bedrijf.’
Samenwerking
‘Het ministerie van Buitenlandse Zaken is sinds 1999 een belangrijke partner voor ons. Dankzij die steun hebben we meer dan 34 projecten kunnen steunen op het gebied van elektriciteit en gender. We hebben 3 miljoen consumenten toegang tot energie gegeven, en meer dan 4.000 vrouwelijke onderneemsters gesteund. Dat is een flinke stap richting het bereiken van de duurzame ontwikkelingsdoelen. Thema’s als vrouwenrechten en duurzame energie zijn niet gebonden aan landsgrenzen. Het is in ieders belang dat we daar hard aan blijven werken.’
Sheila Oparaocha is internationaal coördinator bij ENERGIA. ENERGIA is ondergebracht bij Hivos.
