De dappere strijd van yezidi-vrouwen
De afgelopen jaren heeft Hivos zich sterk gemaakt voor yezidi-vrouwen in Irak. Na de aanval van IS in augustus 2014 werden duizenden vrouwen ontvoerd, misbruikt en gevangengehouden. Degenen die bevrijd of ontsnapt zijn uit handen van IS-strijders, leven sindsdien in opvangkampen. Met bijdragen van onze donateurs zijn verschillende bijzondere projecten opgezet om deze vrouwen verder te helpen.
Hoe pak je je leven weer op als je door de hel bent gegaan? Onze partner EMMA, een bijzondere vrouwenorganisatie in Irak, helpt yezidi-vrouwen daarbij. Hun inspanning is van onschatbare waarde voor de honderden vrouwen die in de opvangkampen leven.
Met onder andere creatieve therapie, training en mentale ondersteuning lukt het hen om langzaam maar zeker weer regie te krijgen over hun leven. Hivos steunt dit belangrijke werk.
Leiderschapstraining
Een van de succesvolle projecten is de leiderschapstraining waarmee vrouwen aan hun vaardigheden en toekomst konden werken. Behar Ali, die aan het roer staat van EMMA, vertelt: “Zo’n zes vrouwen hebben het sindsdien echt ver geschopt. Zij pleiten nu op regionaal en zelfs internationaal niveau voor de rechten van yezidi-vrouwen.” Een van hen is Layla, die een boek schreef over haar verhaal en in 2019 in Nederland was om te spreken tijdens Hague Talks. Later nam zij ook deel aan internationale conferentie over vrouwen en genocide in Washington DC.
“Deze vrouwen komen uit een gesloten en gemarginaliseerde gemeenschap. Voor de aanval van ISIS leidden zij een teruggetrokken en gereserveerd bestaan. Om te zien waar ze vandaan komen en wat ze nu bereiken, is ontzettend indrukwekkend”, legt Behar uit. “Zij durven zich nu publiekelijk uit te spreken over wat ze hebben meegemaakt en pleiten voor erkenning en voor hun rechten. Dat is een enorme stap.”
Muziek als vorm van therapie
Ook is EMMA aan de slag gegaan met nieuwe vormen van hulp, waaronder muziektherapie. “Tijdens de therapiesessies maakten de vrouwen muziek met elkaar door het bespelen van een daf, een traditioneel muziekinstrument. De daf speelt een grote rol in de cultuur en religie van de yezidi’s, het is heilig voor hen”, legt Behar uit. “Door hun trauma’s waren veel vrouwen volledig geblokkeerd en niet in staat om te praten over hun verdriet en leed. Maar tijdens de therapie zagen we dat ze zich langzaam durfden open te stellen.”
Een aantal vrouwen vormt sindsdien een muziekgroep. Zij treden op tijdens evenementen en verdienen zo zelfs een inkomen. “Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat het aanraken en bespelen van instrumenten een positieve invloed heeft op het brein. Met die gedachte zijn we de therapiesessies gestart. Maar we hadden niet durven dromen dat het zo’n succes zou zijn”, vertelt Behar trots. “Bovendien dragen de optredens bij aan het behouden en beschermen van de identiteit van de yezidi-gemeenschap.”
Beeld voor vrijheid
In aanloop naar Mensenrechtendag afgelopen 10 december, heeft EMMA samen met de vrouwen een stenen beeld gemaakt. Het staat symbool voor de verhalen en kracht van de yezidi-vrouwen. “Het beeld laat een yezidi-vrouw zien die vecht voor haar vrijheid”, vertelt Behar.
Tijdens het maken van het beeld werd een gruwelijke ontdekking gedaan: “In Kocho, Irak, werd een massagraf gevonden van tachtig yezidi-vrouwen die zijn omgekomen na de bezetting van IS.” Samen met de vrouwen besloot EMMA dat het beeld op de locatie van het graf geplaatst moet worden. Ter nagedachtenis aan alle omgekomen vrouwen en tere ere van de overlevenden van de yezidi-gemeenschap.
Hivos werkt sinds 2015 samen met de lokale hulporganisatie EMMA in Irak. Met bijdragen van onze donateurs hebben we in de afgelopen jaren verschillende vormen van hulp, workshops en cursussen mogelijk gemaakt. In 2019 was het precies vijf jaar geleden dat de yezidi-bevolking in Irak werd aangevallen door IS en vroegen we hier aandacht voor tijdens Hague Talks en met een publieke fototentoonstelling in het Atrium Den Haag.
